बाह्य क्षेत्रको अवस्था: विप्रेषण र विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा सकारात्मक वृद्धि, मिश्रित प्रदर्शन
Author
Dipesh Ghimire
नेपालको बाह्य क्षेत्रको पछिल्लो तथ्याङ्कले मिश्रित प्रदर्शनको तस्वीर प्रस्तुत गर्दछ, जसमा केही क्षेत्रहरूले चुनौतीको सामना गरिरहेको देखिन्छ भने विप्रेषण र विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा सकारात्मक वृद्धि देखिएको छ। यस रिपोर्टले अर्थतन्त्रका केही क्षेत्रहरू संघर्ष गरिरहेका भए पनि, विप्रेषण र विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा महत्त्वपूर्ण सुधारहरू भएको संकेत गर्दछ।
निर्यात र आयात वृद्धिमा उतारचढाव
नेपालको निर्यात वृद्धिमा मिश्रित परिणामहरू देखिएका छन्, जसमा सकारात्मक प्रदर्शनका केही चरणहरूमा गिरावट पनि देखिएको छ। हालको तथ्याङ्कअनुसार, निर्यात वृद्धि ९.६% ले घटेको छ, जसले पछिल्लो केही अवधिमा देखिएको घट्दो प्रवृत्तिलाई निरन्तरता दिएको छ। आयात वृद्धिमा पनि ०.६% को थोरै गिरावट आएको छ, जसले व्यापार गतिविधिमा केही मन्दीको सङ्केत गर्दछ।
भुक्तानी सन्तुलन र चालु खाता सन्तुलनमा सुधारको सङ्केत
भुक्तानी सन्तुलन (BOP) र चालु खाता सन्तुलनमा ठूलो उतारचढाव देखिएको छ। भुक्तानी सन्तुलनमा ४०.९ अर्ब रुपैयाँको सकारात्मक परिवर्तन देखिएको छ, जसले अघिल्लो घाटाको पुन:स्थापनालाई जनाउँछ। त्यस्तै, चालु खाता सन्तुलनले पनि अघिल्ला अवधिमा देखिएका गम्भीर घाटापछि ३०.९ अर्ब रुपैयाँले सुधार देखाएको छ, जसले बाह्य खाता सन्तुलनमा स्थिरताको सम्भावना दर्शाउँछ।
विप्रेषण: विदेशी मुद्रा आर्जनको स्थिर स्रोत
नेपालको अर्थतन्त्रमा विप्रेषणले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्न जारी राखेको छ, जसमा पछिल्लो तथ्याङ्कले १३६.९ अर्ब रुपैयाँको वृद्धि देखाएको छ। विप्रेषणको यस निरन्तर वृद्धिले विदेशी मुद्रा आर्जनको स्थिर स्रोतको रूपमा यसको महत्त्वलाई उजागर गर्दछ र देशको आर्थिक स्थिरतालाई समर्थन गर्दछ।
व्यापार सन्तुलन: स्थायी घाटा
केही सकारात्मक प्रवृत्तिहरूको बावजुद, नेपालको व्यापार सन्तुलन अझै गहिरो घाटामा छ। समग्र व्यापार घाटा ११६.२ अर्ब रुपैयाँमा रहेको छ, जसमा भारतसँगको व्यापार सन्तुलन मात्र ७०.१ अर्ब रुपैयाँ घाटामा देखिएको छ। यी तथ्याङ्कहरूले नेपालले प्रमुख व्यापार साझेदारहरूसँग व्यापार सन्तुलनमा सामना गरिरहेको चुनौतीलाई उजागर गर्दछ।
विदेशी मुद्रा सञ्चिति: बलियो वृद्धि
सकारात्मकताका रूपमा, नेपालको विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा महत्त्वपूर्ण वृद्धि देखिएको छ। रुपैयाँमा, सञ्चिति २०९२.२ अर्ब रुपैयाँमा पुगेको छ भने अमेरिकी डलरमा, यो १५,५७६.४ मिलियन डलरमा पुगेको छ। सञ्चितिको यस बलियो वृद्धिले बाह्य झट्काहरूबाट बचावको भूमिका निर्वाह गर्ने र देशको आर्थिक स्थायित्वलाई समर्थन गर्ने संकेत गर्दछ।
समग्रमा, नेपालको बाह्य क्षेत्रले मिश्रित तस्वीर प्रस्तुत गर्दछ। व्यापार घाटामा चुनौतीहरू कायम रहेको भए पनि, विप्रेषण र विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा देखिएको बलियो प्रदर्शनले आर्थिक स्थिरताका लागि आशा प्रदान गर्दछ। देशले यी जटिलताहरूलाई नेविगेट गर्दै, निर्यात बढाउने र व्यापार असन्तुलन व्यवस्थापनमा केन्द्रित प्रयासहरू दीर्घकालीन वृद्धिका लागि महत्त्वपूर्ण हुनेछ।
