नेपाली सेयर बजारमा निरन्तर गिरावट
Author
Dipesh Ghimire
आइतबार नेपाली सेयर बजारमा निरन्तर गिरावट कायम रह्यो। नेप्से सूचक १३.५३ अंकले घटेर २५८३.२९ मा बन्द भयो। यस दिन ४ अर्ब ५१ करोड रुपैयाँभन्दा बढीको कारोबार भएको छ। बजारमा जम्मा दुई समूहका सूचक मात्र बढेका छन् भने चार कम्पनी सकारात्मक सर्किट लेभलमा कारोबार भएका छन्। लगातार घट्दो बजारले लगानीकर्ताहरूलाई ‘पर्ख र हेर्नुहोस्’ को अवस्थामा पु¥याएको छ, जसले गर्दा कारोबार रकममा पनि कमी आएको छ।
यसै समयमा सूचीकृत कम्पनीहरूले लाभांश घोषणा, बुक क्लोज र साधारण सभा गर्दै छन्, तर बजार भने उल्टो दिशामा गइरहेको छ। विश्लेषकहरूका अनुसार पुस मसान्तमा कर्जाको साँवा–ब्याज तिर्न लगानीकर्ताहरूले रकम जोहो गर्न थालेका कारण बजार प्रभावित भएको हो। साथै, बजार सुधारका लागि आवश्यक नीतिगत पहल नहुँदा लगानीकर्ताहरूको मनोविज्ञान कमजोर भएको छ।
यस दिन कारोबार रकमका हिसाबले रिभर फल्स पावर लिमिटेड अग्रस्थानमा रह्यो, जसले २२ करोड रुपैयाँभन्दा बढीको कारोबार गर्यो। दोस्रो स्थानमा जानकी फाइनान्स र तेस्रो स्थानमा पिपुल्स पावर रहेका छन्। विश्लेषकहरूले सस्तो भाउमा सेयर खरिद गर्ने लगानीकर्ताहरू बढेमा बजार सुधार हुने अपेक्षा गरेका छन्। तथापि, बजारमा सुधार ल्याउन नियामक निकायले तत्काल कदम चाल्न आवश्यक देखिएको छ।
बजार घट्ने ५ प्रमुख कारण
१. लगानीकर्ताको मनोविज्ञान: निरन्तर बजार घट्दो अवस्थामा ‘पर्ख र हेर्नुहोस्’ को मनोवृत्ति देखा परेको छ। धेरै लगानीकर्ताहरू डरका कारण आफ्नो सेयर बेचिरहेका छन्, जसले बजारमा दबाब सिर्जना गरेको छ।
२. तरलता व्यवस्थापन: पुस मसान्तको साँवा–ब्याज तिर्न लगानीकर्ताहरूले तरलता जोहो गर्न थालेपछि खरिद पक्ष कमजोर बनेको छ।
३. नीतिगत पहलको अभाव: धितोपत्र बोर्ड, केन्द्रीय बैंक र अर्थ मन्त्रालयले बजार सुधारका लागि ठोस कदम नचाल्दा लगानीकर्ताको भरोसा घटेको छ।
४. कर्जाको पहुँच: बैंकिङ प्रणालीमा तरलता पर्याप्त भए पनि कर्जाको प्रवाह कमजोर हुँदा बजारमा लगानी बढ्न सकेको छैन।
५. सानो र खुद्रा लगानीकर्ता: धेरै साना लगानीकर्ताहरू बजारको ट्रेन्डलाई मात्र पछ्याउँछन्। बजार घट्न थालेपछि उनीहरू निष्क्रिय भएका छन्, जसले बजारमा थप गिरावट ल्याएको छ।
टेक्निकल विश्लेषण
आजको बजारमा इनडिसिजन क्यान्डल बनेको छ, जसलाई बजार पुन: पुलब्याक हुने संकेतको रूपमा हेरिएको छ।
बजार खुलेको पहिलो १५ मिनेटमा नेप्से २६१४ सम्म पुगेको थियो। तर, त्यसपछि फाइनान्स, विकास बैंक र ठूला स्टकहरूमा सप्लाई आएपछि बजार १ घण्टा लगातार घटेर २५७० सम्म झर्यो।
तर, केही हाइड्रोपावर स्टकमा डिमान्ड बढेपछि बजार फेरि २६०० लेभलसम्म पुगेको थियो। अन्ततः थप सप्लाईको कारण बजार २५८३.२९ मा बन्द भयो।
विश्लेषकहरूका अनुसार आजको कारोबारमा डिमान्ड र सप्लाई लगभग बराबरीमा रहेकाले इनडिसिजन क्यान्डल फर्मेशन भएको हो। अन्य टेक्निकल इण्डिकेटरहरूले यसअघि नै सेल सिग्नल दिएका थिए।
ब्रोकर विश्लेषण
आजको बजारमा सबैभन्दा बढी कारोबार गर्ने १० ब्रोकरहरूमध्ये ४ ब्रोकरले खरिद बढी गरेका छन् भने ६ ब्रोकरले बढी बिक्री गरेका छन्।
ब्रोकर ५८: २४ करोड ५४ लाख खरिद, २० करोड ५६ लाख बिक्री।
ब्रोकर ६२: २१ करोड ९५ लाख खरिद, २० करोड ४४ लाख बिक्री।
ब्रोकर ३४: १७ करोड ९१ लाख खरिद, २० करोड २ लाख बिक्री।
ब्रोकर ४५: १७ करोड ९ लाख खरिद, १८ करोड ८७ लाख बिक्री।
ब्रोकर ४२: १७ करोड ८१ लाख खरिद, १४ करोड ८७ लाख बिक्री।
मुख्य स्टकहरूमा:
ब्रोकर ६२ ले रिभर फल्स पावर लिमिटेड को ५०% कारोबार गरेको छ।
ब्रोकर २८ ले न्यादी को ७३% कारोबार एक्लै गरेको छ।
ब्रोकर ४१ ले जानकी फाइनान्स को ३३% खरिद गरेको छ।
ब्रोकर ६४ ले बरुण हाइड्रोपावर को ७०% बिक्री गरेको छ।
नियामक निकायहरूले सकारात्मक पहल गर्नुपर्ने आवश्यकता देखिएको छ, जबकि लगानीकर्ताहरूले दीर्घकालीन रणनीतिहरूमा ध्यान दिनुपर्ने सुझाव दिइएको छ।
