पुस अन्त्य २०८१ सम्म वाणिज्य बैंकहरूको वित्तीय अवस्था मजबुत देखियो
Author
Dipesh Ghimire

पुस अन्त्य २०८१ (जनवरी २०२५ मध्य) सम्मको वित्तीय तथ्यांक अनुसार नेपालका वाणिज्य बैंकहरूले बलियो र स्थिर वित्तीय प्रदर्शन देखाएका छन्। क्रेडिट र निक्षेप व्यवस्थापनमा राम्रो प्रदर्शनले बैंकिङ क्षेत्रको स्थायित्व र आर्थिक वृद्धिमा महत्वपूर्ण योगदान पुर्याएको छ।
प्रकाशित विवरण अनुसार, जीडीपीको तुलनामा कुल निक्षेप अनुपात (Total Deposit/GDP) १०५.०२% पुगेको छ, जसले बैंकिङ क्षेत्रमा उच्च विश्वास दर्शाउँछ। यसले जनसाधारण र व्यवसायिक निकायहरूले औपचारिक वित्तीय प्रणालीमा आस्था राखी बचत गर्न रुचि देखाएको संकेत दिन्छ।
यस्तै, जीडीपीको तुलनामा कुल क्रेडिट अनुपात (Total Credit/GDP) ८४.४३% रहेको छ। यसले देशको आर्थिक वृद्धिमा बैंकहरूको महत्त्वपूर्ण भूमिका रहेको प्रमाणित गर्छ, किनभने बैंकहरूले विभिन्न क्षेत्रहरूमा ऋण प्रवाह गर्दै आर्थिक गतिविधि सशक्त बनाइरहेका छन्।
क्रेडिट-टु-डिपोजिट अनुपात (CD Ratio) ७९.०२% मा कायम रहेको छ, जुन सन्तुलित अवस्थामा छ। यो अनुपात ८०% भन्दा कम रहनु सामान्यतः सुरक्षित मानिन्छ, जसले बैंकहरूको तरलता व्यवस्थापन र ऋण प्रवाहबीच सन्तुलन कायम गरेको देखाउँछ।
निक्षेपको संरचनामा हेर्दा, फिक्स्ड डिपोजिट कुल निक्षेपको ५१.५३% छ भने सेभिङ डिपोजिट ३४.०५% मा रहेको छ। यस्तै, करन्ट डिपोजिट६.१५% र कल डिपोजिट ७.५२% रहेको छ। यसले बैंकहरूमा स्थायी निक्षेप र तरलता व्यवस्थापन दुबै सन्तुलित रहेको देखाउँछ।
ऋण जोखिम व्यवस्थापनतर्फ, नन–परफर्मिङ लोन (NPL) अनुपात ४.७३% मा कायम छ, जुन स्वीकार्य सीमा भित्र रहेको छ। साथै, कुल ऋणमा लोन लस प्रोभिजन (LLP) अनुपात ५.०५% रहेको छ, जसले सम्भावित जोखिमको सामना गर्न पर्याप्त कोष छुट्याइएको संकेत दिन्छ।
अन्ततः, विपन्न क्षेत्र ऋण (Deprived Sector Loan) कुल ऋणको ५.७४% मा पुगेको छ, जसले वित्तीय पहुँच अभिवृद्धि र सामाजिक समावेशीकरणलाई प्रोत्साहन गरेको छ।
समग्रमा, यी तथ्यांकहरूले नेपालका वाणिज्य बैंकहरू मजबुत वित्तीय अवस्थामै रहेको स्पष्ट पार्छन्। स्थिर निक्षेप आधार, सन्तुलित ऋण प्रवाह, र सुदृढ जोखिम व्यवस्थापन रणनीतिले देशको वित्तीय स्थायित्वमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्नेछ।