राष्ट्रिय कर दिवस: ‘कर प्रणालीको सार, नेपालको आधार’
Author
NEPSE trading
नेपालमा मूल्य अभिवृद्धि कर (VAT) लागू भएको दिनको स्मरणमा हरेक वर्ष मंसिर १ लाई राष्ट्रिय कर दिवसका रूपमा मनाइँदै आएको छ। यो वर्ष "कर प्रणालीको सार, नेपालको आधार" भन्ने नारासहित दिवस मनाइएको छ।
नेपाल सरकारको कर प्रशासनमा आयकर, मूल्य अभिवृद्धि कर र अन्तशुल्क जस्ता प्रमुख करहरू समेटिएका छन्, जसले आन्तरिक राजस्वको प्रमुख हिस्सा ओगट्छ।
आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा कुल १० खर्ब ५८ अर्ब राजस्व असुली भएको तथ्यांक सार्वजनिक गरिएको छ। यसमध्ये आन्तरिक राजस्व विभागले ५ खर्ब ३३ अर्ब योगदान गरेको छ, जुन कुल राजस्वको करिब ७८.६५ प्रतिशत हो। यसले आन्तरिक कर प्रणालीको प्रभावकारिता र यसको आर्थिक योगदानलाई प्रस्ट देखाउँछ।
दिवसका अवसरमा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले फराकिलो र दिगो कर आधार तयार गरी पारदर्शी र लगानीमैत्री कर प्रणालीलाई प्राथमिकता दिनुपर्ने बताए। साथै, उनले कर प्रणालीलाई आर्थिक र सामाजिक विकासको प्रमुख आधारको रूपमा परिभाषित गर्दै सुखी नेपाली, समृद्ध नेपालको आकांक्षा पूरा गर्न कर प्रशासनको महत्त्वलाई जोड दिएका छन्।
त्यसैगरी, अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले कर सहभागिता वृद्धि, चुहावट नियन्त्रण, र कर संकलन लागत घटाउन सुधारको आवश्यकता रहेको औंल्याएका छन्।
राजस्व संकलनको यो आँकडाले नेपालको आन्तरिक कर प्रणालीले समग्र आर्थिक विकासमा ठूलो भूमिका खेलेको देखाउँछ। तथापि, कर दायरा फराकिलो बनाउने र कर चुहावट नियन्त्रण गर्ने चुनौतीहरू अझै कायम छन्। कर प्रशासन पारदर्शी, दिगो, र प्राविधिक नवप्रवर्तनमार्फत बलियो बनाउन सकेमा आर्थिक वृद्धि द्रुत गतिमा अगाडि बढ्न सक्छ।
राष्ट्रिय कर दिवसले करप्रति नागरिक सचेतना बढाउन र आर्थिक योगदानलाई अझै प्रभावकारी बनाउने अभियानको रूपमा काम गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
