नेपालको आर्थिक वृद्धिमा स्थायित्व: विगत पाँच वर्षको विश्लेषण

काठमाडौं, असोज १० - पछिल्ला पाँच आर्थिक वर्षमा नेपालको आर्थिक वृद्धिले स्थायित्व र सुधार देखाएको छ। यो अवधिमा सकल घरेलु उत्पाद (जीडीपी) र राष्ट्रिय आयमा वृद्धि भएको छ, यद्यपि केही चुनौतीहरू अझै बाँकी छन्।

आर्थिक वृद्धिको समीक्षा

२०७६/७७ मा कोभिड-१९ को प्रभावका कारण नेपालको वास्तविक जीडीपी -२.४ प्रतिशतले घटेको थियो। तर, त्यसपछिको वर्ष २०७७/७८ मा ४.५ प्रतिशतले वृद्धि भएको देखियो। यसपछि पनि नेपालको वास्तविक जीडीपीमा सुधार जारी रह्यो, २०७९/८० मा २.३ प्रतिशतको वृद्धिसँगै २०८०/८१ मा ३.५ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ।

नाममात्रको जीडीपीमा वृद्धि

नाममात्रको जीडीपीमा पनि महत्वपूर्ण सुधार देखिएको छ। २०७६/७७ मा ०.८ प्रतिशतले मात्र वृद्धि भएको नाममात्रको जीडीपी २०७७/७८ मा ११.९ प्रतिशतले र २०७८/७९ मा १४.३ प्रतिशतले बढेको थियो। २०८०/८१ मा ६.७ प्रतिशतको वृद्धिसँगै यो सुधारको गति जारी रहेको छ।

राष्ट्रिय बचत र लगानी

देशको सकल राष्ट्रिय बचत जीडीपीको प्रतिशतका हिसाबले २०७६/७७ मा ३२.२ प्रतिशतबाट घटेर २०७८/७९ मा २९.६ प्रतिशत पुगेको थियो। तर, पछिल्लो दुई वर्षमा पुन: सुधार हुँदै २०८०/८१ मा ३६.२ प्रतिशत पुगेको छ। यो सुधारले नेपालमा लगानीको वातावरणमा सुधार भएको संकेत गर्छ।

हालको आर्थिक वृद्धिले उत्साहजनक संकेत दिएको भए पनि आगामी वर्षहरूमा स्थायित्व कायम राख्न विभिन्न चुनौतीहरू छन्। विशेष गरी, स्थायी आर्थिक वृद्धिको लागि स्थायित्वपूर्ण लगानी, राजनीतिक स्थिरता, र विकासको प्राथमिकतामा निरन्तरता आवश्यक छ।

कुल मिलाएर, नेपालको आर्थिक वृद्धिमा सकारात्मक संकेतहरू देखिएका छन्, र आगामी वर्षहरूमा यसलाई थप मजबुत बनाउन सरकार र निजी क्षेत्रको सहकार्य महत्वपूर्ण हुनेछ।